Niewielki wzrost zbiorów owoców w UE w 2016 r.
Według nieostatecznych danych AMI (Agrarmarkt Informations-Gesellschaft mbH) produkcja owoców w UE-28 w 2016 r. wyniosła 39,5 mln ton, wobec 39,0 mln ton w roku poprzednim. Najbardziej wzrosły zbiory w Hiszpanii (o 6,4%), w Polsce (o 9,8%) i w Rumunii (o 5,6%). Produkcja była mniejsza w Niemczech, Portugalii, Holandii, a także w Bułgarii, Czechach i na Węgrzech, oraz w mało liczących się w unijnej produkcji Słowenii i Słowacji.
Produkcja jabłek w UE zmniejszyła się z 12,3 do 12,0 mln ton. Najgłębszy był spadek produkcji w Austrii (o 88%), w Czechach (o 28%), Portugalii (o 20%), w Belgii (o 18%) i na Węgrzech (o 14%). We Włoszech, największym obok Polski producencie tych owoców w UE, zbiory pozostały na poziomie 2,3 mln ton. Spośród liczących się we Wspólnocie producentów, obniżyły się zbiory we Francji, a wzrosły w Hiszpanii, Niemczech i Rumunii. Zbiory odmiany Gala spadły o ok. 4% do 1,3 mln ton. Spośród pozostałych odmian najbardziej zmniejszyła się produkcja odmian: Jonagold, Idared i Fuji. Zbiory gruszek we Wspólnocie zmniejszyły się z 2,4 do 2,2 mln ton. Zbiory we Włoszech, największym producencie tych owoców w UE, obniżyły się o 11% do 680 tys. ton. Produkcja w Belgii spadła o 10%, we Francji o 14%, a w Hiszpanii o 12%. Nie zmieniły się zbiory gruszek w Holandii i Portugalii. Zbiory odmiany Konferencja, dominującej w produkcji gruszek w UE, spadły o 5% do 920 tys. ton.
Łączna produkcja brzoskwiń i nektaryn zmniejszyła się o 5% do 3,57 mln ton. Był to czwarty z rzędu rok spadku zbiorów tych owoców w UE. Zbiory w Hiszpanii, największym producencie brzoskwiń i nektaryn w UE, obniżyły się o 7% do 1,40 mln ton, a we Włoszech o 11% do ok. 210 tys. ton. Jedynie w Grecji zbiory zwiększyły się o 4% do 715 tys. ton. W 2016 r. mniejsza była również w UE produkcja moreli, owoców kiwi, migdałów, orzechów laskowych i truskawek. Wzrosły zbiory winogron, śliwek, wiśni, malin, orzechów włoskich. Nie zmieniła się produkcja owoców awokado i fig. Mniejsza była produkcja pomarańcz, a większa mandarynek, grejpfrutów oraz cytryn. Łączna produkcja owoców cytrusowych zwiększyła się z 10,8 do ok. 11 mln ton. O wzroście zbiorów zadecydowała większa produkcja w Hiszpanii, największym producencie owoców cytrusowych w UE.
W sezonie 2016/17 zmniejszyła się w UE produkcja przetworów z moreli, brzoskwiń (konserwy, susze), gruszek, pomarańcz (konserwy i soki zagęszczone) oraz z jabłek (przede wszystkim soki zagęszczone). Większa była produkcja puszkowanych mandarynek i zagęszczonego soku winogronowego. Wzrost produkcji w Polsce zadecydował o zwiększeniu unijnej produkcji przetworów z wiśni i malin (mrożonki, konserwy i soki zagęszczone). Spadek produkcji w nowych krajach członkowskich spowodował zmniejszenie produkcji przetworów z truskawek (głównie mrożonek). Na rynku unijnym najbardziej wzrosły ceny moreli, pomarańcz, gruszek oraz przetworów z tych owoców, a także ceny nektaryn i owoców kiwi. Niższe były ceny cytryn. Nie zmieniły się znacząco ceny winogron, a spadły ceny malin i ich przetworów.
Spośród produktów, na które zapotrzebowanie w krajach UE pokrywane jest głównie dostawami zewnętrznymi, zwiększyły się ceny zagęszczonego soku pomarańczowego i suszonych śliwek. Na wysokim poziomie z sezonu 2015/16 utrzymały się ceny bananów i przetworów z tych owoców a także ceny zagęszczonego soku cytrynowego. Na wzroście cen zagęszczonego soku pomarańczowego zaważyła mniejsza produkcja w Brazylii, a suszonych śliwek spadek zbiorów w Chile, Argentynie i USA. Wysoki poziom cen ananasów i ich przetworów odzwierciedlał zmniejszenie podaży w Tajlandii (największym w świecie eksporterze tych produktów). Obniżenie cen w unijnym imporcie orzeszków ziemnych i ich przetworów wynikało ze wzrostu podaży w Turcji, a owoców mango i ich przetworów z większych zbiorów w Indiach. Spadek cen soku cytrynowego (wobec rekordowo wysokiego poziomu w sezonie 2015/16) spowodowany był większą podażą tych owoców i dostawami do przetwórstwa w Argentynie.
Mniejsze zbiory owoców w UE w 2017 r.
Przymrozki, które wystąpiły w Europie pod koniec drugiej dekady kwietnia i na początku maja spowodowały uszkodzenia kwiatów i podstaw zawiązków wielu gatunków owoców. Stąd też zbiory owoców w większości krajów UE będą mniejsze niż w 2016 r., a najbardziej obniży się produkcja w: Polsce, Austrii, Holandii, Niemczech, Rumunii, ale również we Francji, Włoszech i Grecji.
Największy będzie spadek zbiorów wiśni, czereśni, owoców kiwi i śliwek. Według wstępnych ocen większe będą we Wspólnocie tylko zbiory brzoskwiń, nektaryn i moreli. Łączna produkcja brzoskwiń i nektaryn we Włoszech, Grecji, Hiszpanii i Francji zwiększy się o ok. 10% do 3,0 mln ton, a produkcja moreli o 17% do ok. 575 tys. ton. O ostatecznym poziomie zbiorów owoców cytrusowych zadecyduje wielkość produkcji w okresie jesienno-zimowym.
W sezonie 2017/18 mniejsza będzie produkcja większości przetworów owocowych, w tym głównie zagęszczonych soków. Wzrośnie produkcja przetworów z brzoskwiń i moreli. Z powodu baraku zapasów na początku sezonu, wzrost podaży tych produktów będzie proporcjonalny do zwiększenia ich produkcji.
W imporcie unijnym i w obrotach międzynarodowych obniżą się ceny zagęszczonego soku pomarańczowego. Spowodowane to będzie wzrostem produkcji w Brazylii i USA. Mały popyt na rynku światowym spowoduje obniżenie cen ananasów i ich przetworów. Dobre zbiory w Indiach wpłyną na utrzymanie na relatywnie niskim poziomie cen owoców mango i ich przetworów. Z tego samego powodu nie zwiększą się ceny sprowadzanych głównie z Turcji orzeszków ziemnych i ich przetworów, a także rodzynek. Większe zbiory w Argentynie spowodują spadek cen cytryn i produkowanego z nich zagęszczonego soku. Mimo wzrostu produkcji w Chile nie zmniejszą się ceny suszonych śliwek. Wynikało to będzie z niskiego poziomu zapasów na rynku światowym i zmniejszenia produkcji w Argentynie i USA.
Pogorszenie salda handlu zagranicznego owocami i poprawa salda handlu przetworami owocowymi w UE w 2016 r.
W 2016 r. eksport owoców świeżych z krajów UE-28 do krajów trzecich wyniósł 3,6 mln ton, wobec 3,9 mln ton w roku poprzednim. Import zwiększył się z 12,7 do 13,5 mln ton, a ujemne saldo handlu wzrosło z 8,8 do 9,9 mln ton. Większy spadek importu niż eksportu spowodował natomiast zmniejszenie z 2,8 do 2,7 mln ton ujemnego salda handlu przetworami owocowymi.
Udział dostaw z Polski w łącznym unijnym imporcie owoców świeżych i przetworów wyniósł, tak jak w roku poprzednim, odpowiednio 1,6 i 5,8%. W imporcie owoców mrożonych udział dostaw z naszego kraju zmniejszył się z 21,2 do 20,1%, a soku jabłkowego wzrósł z 20,5 do 24,1%. W eksporcie unijnym (wewnętrznym i zewnętrznym) dostawy do Polski owoców i ich przetworów stanowiły odpowiednio 5,1 i 2,6% wobec 4,9 i 2,8%, w 2015 r. Polska sprowadza z krajów UE przede wszystkim owoce południowe i ich przetwory.
Mat. IERGŻ-BIP, Analizy
Zdjęcie: pexels.com