Program transformacji rolnictwa (ATP) to duży projekt o wartości 6,6 miliarda dolarów, którego celem jest zapewnienie szybkiej transformacji strukturalnej sektora rolniczego w Demokratycznej Republice Konga (DRK) poprzez ukierunkowane, zintegrowane podejście inwestycyjne. Jeden z największych krajów w Afryce, ma powierzchnię uprawną ponad 80 milionów hektarów, z czego obecnie uprawia się tylko 10%.
W wydaniu Macfrut z 2025 r., pierwotnie nakreślonym w zeszłym roku, zaprezentowano kolejny krok podczas konferencji prasowej w hali Demokratycznej Republiki Konga: rozpoczęcie fazy operacyjnej z finansowaniem pierwszych dwóch projektów o wartości ponad 440 milionów dolarów przez Afrykański Bank Rozwoju. Oba projekty mają na celu zwiększenie krajowej produktywności w kilku łańcuchach wartości, od owoców i warzyw (warzywa i fasola) po rolnictwo w ogóle (głównie maniok, olej palmowy, kukurydza i soja). Celem jest zmniejszenie importu żywności o 60% w ciągu najbliższych pięciu lat, który szacuje się na około 6,5 miliarda dolarów rocznie. Przy populacji wynoszącej około 100 milionów, Demokratyczna Republika Konga jest w dużym stopniu uzależniona od importu żywności, który stanowi większość jej konsumpcji, i dlatego musi rozwijać własną produkcję rolną.
W tym kontekście ogólnym celem jest zapewnienie, że „gleba przeważa nad podglebiem”, jak skutecznie zdefiniowały to władze Demokratycznej Republiki Konga. Jest to nowy paradygmat krajowego rozwoju gospodarczego, który przesuwa nacisk z zasobów mineralnych (podglebie) na rozwój rolnictwa, przy czym sektor owoców i warzyw odgrywa centralną rolę (gleba). W tym scenariuszu nabycie technologii i sprzętu jest kluczowym czynnikiem w rozwijaniu umiejętności rolniczych i tworzeniu efektywnego łańcucha wartości. Dlatego teraz jest tak wiele możliwości dla włoskich firm, które zawsze były na czele postępu technologicznego w tym sektorze. Plan Mattei mocno wsparł ten proces w Afryce, z udziałem w Demokratycznej Republice Konga ANAPEX (Narodowej Agencji Promocji Eksportu), Ambasady Włoch i ICE-Włoskiej Agencji Handlowej.
Pierwsza faza projektu obejmie dziewięć prowincji w Demokratycznej Republice Konga: Kongo Central, Kwango, Maï Ndombe, Kasaï Oriental, Lomami, Sud Kivu, Tshopo, Sud-Ubangi i Nord Ubangi.Projekty obejmują szereg inicjatyw, w tym rozwój 5000 hektarów obszarów uprawy ryżu, budowę infrastruktury dla pięciu ośrodków badawczych (Maï Ndombe, Kwilu, Yangambi, Boteka, Nganda-Jika), instalację systemów energii słonecznej do dostarczania wody pitnej, utworzenie 10 centrów społecznościowych dla osób poszukujących zatrudnienia w sektorze rolniczym oraz budowę pięciu centrów promujących przedsiębiorczość młodzieży w sektorze rolno-spożywczym.Kluczem do rozwoju jest nabycie technologii, które będą napędzać innowacje w rolnictwie w kilku obszarach: rolnictwo zmechanizowane, technologie nawadniania, chłodzenia i suszenia, technologie przetwarzania owoców i warzyw po zbiorach oraz technologie logistyczne, transportowe i marketingowe dla produktów rolnych, warzyw i owoców.
Fabrizio Lobasso, Dyrektor Centralny ds. Internacjonalizacji Gospodarczej Włoskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych, wyraził wielki entuzjazm dla spotkania: „Jesteśmy bardzo zadowoleni, że jesteśmy tutaj razem: Demokratyczna Republika Konga jest przyjaznym krajem, który zajmuje szczególne miejsce w naszych sercach. Plan przedstawiony przez DRK jest bardzo ważnym projektem, a Włochy są znacząco zaangażowane w tę inicjatywę.
Działania Konga w pełni wpisują się w zasadę „partnerstwa równych”, która definiuje nasze relacje i została wyraźnie potwierdzona w Planie Mattei. Przede wszystkim Plan jest sposobem na zaangażowanie się w relacje, podjęcie działań i wspólną refleksję nad możliwymi przyszłymi inicjatywami. Agrobiznes, żywność, owoce i warzywa stanowią najbardziej bezpośrednie i istotne ogniwo w tworzeniu nowych możliwości partnerstwa”.
Profesor Roger Ntoto z Wydziału Ekonomii Rolnej Uniwersytetu w Kinszasie powtórzył cele
Planu Mattei: „Plan Mattei wzywa do partnerstwa z krajami afrykańskimi poprzez zaangażowanie włoskich firm, które mogą pomóc nam rozwijać rolnictwo. Demokratyczna Republika Konga ma ogromny potencjał w sektorze owoców i warzyw. Kluczowe cele obejmują formułowanie polityki rolnej i promowanie zatrudnienia młodzieży. A naszym wspólnym celem jest oczywiście wspieranie rozwoju demokracji w Demokratycznej Republice Konga wspólnie z krajem, który uważamy za przyjaciela i brata: Włochami”.
„Obecnie Demokratyczna Republika Konga oferuje jedną z największych możliwości dla włoskich inwestycji w sektorze rolniczym i rolno-przemysłowym w Afryce Środkowej, szczególnie w zakresie włoskiej technologii (maszyny rolnicze, jednostki przetwórcze i opakowania), która może sprostać potrzebom rynku kongijskiego, który jest zarówno dynamiczny, jak i słabo wyposażony” — wyjaśnia Mike Tambwe, dyrektor generalny ANAPEX. „Macfrut 2025 odbędzie się w sprzyjającym środowisku dla zwiększonej współpracy między Afryką a Europą, w dużej mierze dzięki Planowi Mattei dla Afryki, który promuje sprawiedliwe partnerstwa w kluczowych obszarach zrównoważonego rozwoju”.
„Bardzo dobrze znam Demokratyczną Republikę Konga, ponieważ odwiedziłem ją trzy razy w ciągu ostatnich dwóch lat w ramach misji targowych Macfrut” — wyjaśnia Renzo Piraccini, prezes Macfrut. „Ten kraj ma ogromny potencjał i przechodzi proces transformacji rolnictwa, który obecnie wpływa na sektor owoców i warzyw. Program ten oferuje włoskim firmom znaczące możliwości zakładania spółek joint venture z kongijskimi operatorami, co jest również zachęcane przez Plan Mattei. Podczas ubiegłorocznego Macfrut zaprezentowano całościowy Program Transformacji Rolnictwa. Tegoroczna edycja oznacza początek fazy operacyjnej projektu, z dwoma pierwszymi przetargami.