Ceny i spożycie

2 wrzesień 2016
Wzrost cen detalicznych owoców i ich przetworów w 2015 r. i w sezonie 2015/16.
Ceny detaliczne owoców świeżych, chłodzonych i mrożonych oraz innych przetworów owocowych zwiększyły się w 2015 r. w porównaniu z rokiem poprzednim o 1,7%, przy obniżeniu cen żywności i napojów bezalkoholowych o 1,7%. Owoce świeże i chłodzone podrożały o 1,4%. Ceny przetworów owocowych8 wzrosły o 2,1%, a owoców mrożonych spadły o 3,6%. Na spadku cen owoców mrożonych zaważyły niższe ceny mrożonych truskawek i wiśni. Spośród owoców krajowych najbardziej zwiększyły się ceny detaliczne jabłek (o 5,2%). Wzrosły też ceny pozostałych owoców9 (o 4,2%), owoców suszonych i orzechów10 (o 4,1%), owoców cytrusowych (o 3,2%), a także owoców jagodowych11 (o 2,7%). Potaniały natomiast owoce pestkowe12 (o 7,8%) oraz banany (o 2,1%).
W I połowie 2015 r., w wyniku dużej presji podażowej po wysokich zbiorach w roku poprzednim, ceny detaliczne owoców i ich przetworów były średnio o 4,5% niższe niż w I połowie 2014 r. Owoce świeże i chłodzone potaniały o 5,9%, w tym najbardziej spadły ceny owoców pestkowych (o 19,8%) i jabłek (o 13,7%). Tańsze też były owoce jagodowe (o 4,7%) oraz owoce cytrusowe (o 1,4%). Ceny owoców mrożonych obniżyły się o 3,8%. Podrożały jedynie owoce suszone i orzechy (o 3,9%), banany (o 2,0%), a także przetwory owocowe (o 1,2%).
W II połowie 2015 r., wobec analogicznego okresu roku poprzedniego, ceny owoców świeżych i chłodzonych zwiększyły się o 9,7%. Jabłka podrożały o 28,0%, owoce jagodowe o 15,0% (zwiększyły się głównie ceny malin). Ceny owoców cytrusowych wzrosły o 7,1%, owoców pestkowych o 6,2%, a owoców suszonych i orzechów o 4,4%. Wyższe były też ceny przetworów owocowych (o 2,9%). Potaniały natomiast banany (o 6,4%) oraz owoce mrożone (o 3,4%).

W pierwszych czterech miesiącach 2016 r. średnie ceny owoców i ich przetworów były o 11,5% wyższe w porównaniu ze średnimi z okresu styczeń-kwiecień roku poprzedniego. Ceny tej grupy produktów zwiększyły się bardziej niż produktów żywnościowych i napojów bezalkoholowych, które wzrosły średnio o 0,4%. O wzroście cen owoców zadecydowało głównie zwiększenie cen detalicznych jabłek (o 25,3%) i owoców jagodowych (o 21,4%). Wyższe były też ceny owoców pestkowych (o 13,4%), owoców cytrusowych (o 11,9%) oraz owoców suszonych i orzechów (o 3,3%). Potaniały nieznacznie banany (o 0,2%) oraz owoce mrożone (o 1,7%).
Ocenia się, że w sezonie 2015/16 średnie ceny owoców i ich przetworów zwiększyły się w porównaniu z sezonem poprzednim o 10%. W drugiej połowie 2016 r. ceny większości owoców pochodzących z produkcji krajowej, a szczególnie jabłek mogą być zbliżone do poziomu z I połowy 2015 r. W całym 2016 r. średnie ceny detaliczne owoców i ich przetworów będą wyższe niż w 2015 r. W sezonie 2016/17 ceny mogą być zbliżone do poziomu z sezonu poprzedniego.
2.4.2. Spożycie owoców w 2015 r.
Według bilansu GUS spożycie owoców i ich przetworów w 2015 r., w wyniku dużej podaży owoców i rozdysponowania przez banki żywności wycofanych z rynku jabłek i gruszek, wyniosło ok. 53 kg/mieszkańca, wobec 47 kg w roku poprzednim (w przeliczeniu na owoce świeże).
Według badań budżetów gospodarstw domowych łączne spożycie owoców świeżych, chłodzonych i mrożonych oraz przetworów owocowych, pochodzących z zakupów, pobranych z działki lub własnego gospodarstwa rolnego w 2015 r. wyniosło, tak jak w roku poprzednim, 43,08 kg na osobę. Mimo wyższych cen, zwiększyła się konsumpcja orzechów, nasion, pestek jadalnych i owoców suszonych (o 11,1%) oraz całej grupy „owoców pozostałych” (o 10,0%). Większe było też spożycie bananów (o 6,3%), a także owoców cytrusowych (o 1,6%). Natomiast konsumpcja jabłek, w wyniku silnego wzrostu cen, zmniejszyła się o 6,0%, a owoców pestkowych o 2,6%. Spożycie pitnych soków owocowych było większe o 8,1%. Nie zmieniła się bezpośrednia konsumpcja owoców mrożonych, przetworów owocowych oraz owoców jagodowych.
W strukturze konsumpcji owoców i ich przetworów zwiększył się udział owoców pozostałych (o 0,8 pkt. proc. do 9,2%), bananów (o 0,8 pkt. proc. do 9,2%), a także owoców cytrusowych i łączny udział orzechów, nasion, pestek jadalnych i suszy (po 0,3 pkt. proc. odpowiednio do 18,1% i 2,8%). Najbardziej zmniejszył się udział jabłek (o 1,9 pkt. proc. do 30,6%), a nieznacznie owoców pestkowych (o 0,3 pkt. proc. do 10,3%). Nie zmienił się udział owoców jagodowych (13,1%), mrożonek (0,3%) oraz przetworów owocowych (1,4%).
Spożycie owoców świeżych oraz ich przetworów charakteryzuje się dużą zmiennością w ciągu roku. W 2015 r. największa konsumpcja notowana była w lipcu i sierpniu (4,20 i 4,26 kg/osobę), nieco inaczej niż w latach poprzednich, w których szczyt konsumpcji przypadał na sierpień i wrzesień. Był to wynik przyspieszenia wegetacji i większej niż w latach poprzednich podaży owoców na rynku w lipcu. Najmniejsze było spożycie w kwietniu i maju (3,04 i 2,64 kg/osobę), w którym to okresie podaż owoców ograniczona jest do krajowych jabłek z przechowalni i owoców importowanych. Spożycie owoców cytrusowych najwyższe jest w grudniu w okolicach Świąt Bożego Narodzenia, a najniższe w lipcu i sierpniu (odpowiednio 1,65 kg i 0,16-0,17 kg). Największe spożycie jabłek przypada na okres tuż po zbiorach, tj. w październiku (1,65 kg), a najmniejsze jest w czerwcu i lipcu (0,47 i 0,53 kg). Popyt na banany rozłożony jest równomiernie w całym roku. Spożycie owoców jagodowych jest typowo sezonowe i realizowane jest głównie w czerwcu (34% konsumpcji rocznej) tj. w okresie zbiorów truskawek.
Konsumpcja owoców (wg grup społeczno-ekonomicznych) zwiększyła się nieznacznie (o 0,8% do 45,00 kg/osobę w przeliczeniu na rok) jedynie w gospodarstwach domowych pracujących na własny rachunek. Obniżyło się spożycie owoców w gospodarstwach pracowników (o 0,3% do 38,88 kg). W pozostałych gospodarstwach domowych, czyli rolników oraz emerytów i rencistów, konsumpcja owoców pozostała na niezmienionym poziomie (odpowiednio 37,32 i 56,64 kg/osobę).
Udział samozaopatrzenia w spożyciu owoców i ich przetworów wyniósł w 2015 r. średnio 7,8%, wobec 8,6% w roku poprzednim. Wskaźnik ten był najwyższy w gospodarstwach rolników (33,4%), a najniższy w rodzinach pracujących na własny rachunek (3,7%). W gospodarstwach pracowników z samozaopatrzenia pochodziło 6,2% spożywanych owoców, a w gospodarstwach emerytów i rencistów 8,1 %.
Wydatki na owoce i ich przetwory stanowiły 6,3% ogólnych wydatków na żywność, wobec 6,4% w poprzednim roku. Wydatki na owoce zajmują szóste miejsce na liście wydatków gospodarstw domowych na produkty żywnościowe i napoje bezalkoholowe (po wydatkach na mięso, przetwory zbożowe, nabiał, warzywa, a także na cukier oraz wyroby cukiernicze i miód).
Ocenia się, że w gospodarstwach domowych konsumpcja owoców i ich przetworów w sezonie 2015/16 wyniosła 43,1 kg/osobę wobec 43,5 kg/osobę w sezonie poprzednim. Również w 2016 r. łączne spożycie owoców i ich przetworów w gospodarstwach domowych może być mniejsze niż w 2015 r.

  8 Przetwory owocowe i produkty na bazie owoców, np. owoce pasteryzowane, musy, przeciery owoce niesłodzone, owoce kwaszone i marynowane, sałatki owocowe, owoce w puszkach, dietetyczne preparaty i kulinarne dodatki, wyłącznie na bazie owoców, orzeszki solone, prażone, w miodzie oraz z przyprawami, masa makowa gotowa, chipsy jabłkowe, mrożone owoce itp.
  9 Gruszki, melony, arbuzy, figi, ananasy, kiwi, granaty, pigwy, sharon, opuncje, papaje, kasztany jadalne i inne.
  10 Orzechy włoskie, laskowe, pistacje, orzeszki ziemne niesolone, orzechy kokosowe, inne orzechy, migdały (również mielone), owoce suszone, skórki z owoców, rodzynki, wiórki kokosowe, figi, daktyle, mieszanka bakaliowa, nasiona, pestki jadalne (np. nasiona słonecznika, pestki dyni, mak, siemię lniane).
  11 Truskawki, maliny, czarne jagody, borówki, żurawiny, jeżyny, porzeczki, agrest, poziomki, winogrona, aronia i pozostałe leśne lub ogrodowe.
  12 Czereśnie, wiśnie, śliwki, morele, brzoskwinie, nektarynki, mango, avocado, daktyle, liczi.

Źródło: IERiGŻ-PIB Analiza Rynek owoców i warzyw

Przeczytaj również:

Innowacje na Konferencji Maszynowej podczas TSW 2025

24 październik 2024
Podczas nadchodzących Targów Sadownictwa i Warzywnictwa (TSW 2025) w Kielcach, serdecznie zapraszamy do udziału w Konferencji Maszynowej, która odbędzie się 23 stycznia 2025. To wydarzenie, które zgromadzi ekspertów i entuzjastów nowoczesnych technologii ogrodniczych – idealne miejsce, by podzielić się swoją wiedzą, nawiązać kontakty i poznać najnowsze trendy w Ogrodnictwie 4.0 i 5.0. »

Macfrut Academy, nowa lekcja wideo na temat chilijskiej wiśni

23 październik 2024
Chilijski łańcuch dostaw wiśni jest tematem nowego odcinka Macfrut Academy, innowacyjnej platformy promowanej przez Macfrut. Spotkanie w czwartek, 24 października, o godz. 17:00 (czasu włoskiego) na lekcję wideo poświęconą jednemu z wiodących na świecie sektorów produkcji wiśni. Bardziej szczegółowo odcinek koncentruje się na procesie po zbiorach, ze szczególnym uwzględnieniem technologii, które umożliwiają eksport 90% tego owocu na całym świecie. »

PPWR, niepraktyczne i szkodliwe rozporządzenie dla całego łańcucha dostaw

21 październik 2024
Europejskie rozporządzenie w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych (PPWR), przyjęte przez Parlament Europejski 24 kwietnia, znacząco wpływa na łańcuch dostaw świeżych owoców i warzyw, szczególnie tam, gdzie zakazuje stosowania opakowań plastikowych. Europejskie świeże owoce i warzywa są już sprzedawane luzem w 50% przypadków, a opakowania plastikowe stosowane w tym sektorze stanowią zaledwie 1,5% wszystkich opakowań żywności. »
Partnerzy