Polski
English
Русский
Produkcja owoców i warzyw
Produkcja owoców w Polsce w 2017 r. wyniosła, według danych GUS, ok. 3,2 mln ton, wobec 4,6 mln ton w roku poprzednim. Głęboki spadek zbiorów spowodowany był wiosennymi przymrozkami. Najbardziej (o ponad 60%) obniżyły się zbiory wiśni, czereśni i brzoskwiń. Produkcja jabłek spadła o ok. 32% do 2,4 mln ton. Zbiory warzyw gruntowych pozostały na poziomie ok. 4,6 mln ton, a warzyw spod osłon wzrosły o 5,5% do 1,12 mln ton. Zbiory owoców zmniejszyły się w większości krajów UE, a większa w krajach UE była produkcja warzyw.
W wyniku spadku zbiorów produkcja przetworów owocowych była w Polsce w sezonie 2017/18 o ok. 23% mniejsza niż w sezonie poprzednim i wyniosła 880 tys. ton. Decydujący był spadek produkcji przetworów wytwarzanych z jabłek, wiśni, malin i ze śliwek (zwłaszcza mrożonek i soków zagęszczonych). Nieznacznie większa była tylko produkcja przetworów wytwarzanych z truskawek. Wzrosła produkcja przetworów z owoców południowych – głównie brzoskwiń i moreli. Produkcja przetworów warzywnych zwiększyła się z 1,32 do 1,36 mln ton. Wzrosła produkcja niemal wszystkich grup przetworów, a najbardziej (do rekordowego poziomu 750 tys. ton) zwiększyła się produkcja mrożonych warzyw. Polska umocniła się na pozycji drugiego po Belgii producenta warzyw mrożonych w UE. Łączna produkcja soków, nektarów i napojów owocowych i owocowo-warzywnych zwiększyła się z 1,77 do 1,81 mln ton. Decydujący był wzrost produkcji soków bezpośrednio tłoczonych z owoców – głównie z jabłek. W 2017 r. sytuacja finansowa przedsiębiorstw przemysłu owocowo-warzywnego, choć gorsza niż w roku poprzednim, pozwalała na prawidłową realizację zakupu surowca.
W sezonie 2017/18 wolumen eksportu świeżych produktów ogrodniczych wyniósł 1,45 mln ton, wobec 1,88 mln ton w sezonie poprzednim. Mniejsza była zagraniczna sprzedaż niemal wszystkich owoców i warzyw, w tym jabłek dominujących w sprzedaży tych produktów. Eksport jabłek, sprzedawanych obecnie głównie do Białorusi, zmniejszył się z 1,1 do 0,75 mln ton. Eksport przetworów owocowych i warzywnych obniżył się z 1,72 do ok. 1,59 mln ton. Decydujący był spadek eksportu mrożonych owoców i zagęszczonych soków owocowych. Większy był jedynie wolumen eksportu soków nieskoncentrowanych (głównie jabłkowych), a także wytwarzanych z importowanego surowca, przetworów z orzechów oraz konserw warzywnych.
Średnie ceny eksportowe niemal wszystkich owoców, warzyw i ich przetworów były wyższe niż w sezonie 2016/17, stąd łączne wpływy z eksportu tych produktów zwiększyły się z 2,59 do 2,60 mld euro, a razem z pieczarkami i ich przetworami pozostały na poziomie 3,04 mld euro. Stanowiło to 10,9% wartości eksportu produktów sektora rolno-spożywczego wobec 11,9% w sezonie 2016/17.
Import owoców południowych, dominujących w przywozie owoców świeżych, wzrósł z 1,48 do 1,51 mln ton. Decydujący był wzrost przywozu bananów. Zwiększył się także, w wyniku mniejszych zbiorów w kraju, import owoców strefy umiarkowanej (z 90 do 150 tys. ton). Najbardziej wzrósł przywóz śliwek, czereśni, gruszek i jabłek. Większy był także wolumen importu niemal wszystkich gatunków świeżych warzyw. Wzrost przywozu cebuli, kapusty, marchwi, buraków i pozostałych warzyw korzeniowych wynikał ze spadku podaży ze zbiorów krajowych warzyw odpowiadających wymogom jakościowym. Mniejsza produkcja krajowa spowodowała zwiększenie przywozu mrożonych owoców i zagęszczonego soku jabłkowego. Z powodu spadku cen importowych wzrósł przywóz przetworów pomidorowych i konserw owocowych. Obniżył się natomiast import mrożonych warzyw, a także zagęszczonych soków produkowanych z owoców południowych (głównie z owoców cytrusowych). Łączny wolumen przywozu przetworów owocowych i warzywnych wzrósł o 2,5% do 722 tys. ton. Wartość przywozu owoców, warzyw i ich przetworów zwiększyła się z 2,84 do ok. 3,0 mld euro. Ujemne saldo handlu zagranicznego tymi produktami pogłębiło się z 243,1 do 409 mln euro, a uwzględniając pieczarki i ich przetwory, dodatnie saldo obrotów spadło ze 190,8 do 17 mln euro.
Ceny skupu niemal wszystkich owoców i warzyw były w sezonie 2017/18 wyższe niż w sezonie poprzednim. Rekordowo wysokie były ceny skupu wiśni, czereśni i śliwek. Niższe były tylko ceny skupu malin, a nie zmieniły się ceny kapusty. Opłacalność produkcji owoców poprawiła się jedynie w gospodarstwach, w których obniżenie zbiorów było mniejsze od średniego w kraju. Ocenia się, że w sezonie 2017/18 przeciętne ceny detaliczne owoców i ich przetworów zwiększyły się w relacji do sezonu poprzedniego o 11,2%, a warzyw i ich przetworów o 2,3% przy wzroście cen żywności i napojów bezalkoholowych o 4,5%. Spożycie owoców i ich przetworów zmniejszyło się z 44,5 do 43,1 kg/osobę, a warzyw i ich przetworów z 58,9 do 58,4 kg/osobę.
Udział spożycia w rozdysponowaniu wolumenu krajowej podaży owoców świeżych (eksport, spożycie, dostawy do przetwórstwa) zwiększył się z 26 do 32%, eksportu spadł z 23 do 20%, a dostaw do przetwórstwa z 51 do 48%. Nie zmieniły się proporcje w rozdysponowaniu podaży warzyw: dostawy do przetwórstwa 45%, spożycie warzyw świeżych 44%, a eksport 11%.
W 2018 r. zbiory owoców będą większe od bardzo niskich w roku poprzednim, a najbardziej wzrośnie produkcja wiśni, czereśni i śliwek. Zbiory jabłek zwiększyć się mogą o 47% do 3,6 mln ton. Mniejsza może być produkcja warzyw gruntowych. Ceny skupu większości owoców będą niższe od bardzo wysokich po zbiorach ubiegłorocznych. Obniżyć się też mogą, choć w mniejszym stopniu ceny skupu większości warzyw gruntowych.
W sezonie 2018/19 większa niż w sezonie poprzednim będzie produkcja mrożonych owoców i zagęszczonych soków owocowych. Zwiększy się produkcja mrożonych warzyw, a mniejsza może być produkcja keczupu i sosów pomidorowych. Utrzyma się tendencja wzrostowa produkcji soków, nektarów oraz napojów owocowych i owocowo-warzywnych. Wzrośnie wolumen eksportu i spadną ceny większości produktów ogrodniczych i ich przetworów. Dotyczyć to będzie głównie jabłek, wiśni, malin, śliwek i przetworów z tych owoców. Mniejszy będzie przywóz owoców i warzyw strefy umiarkowanej oraz ich przetworów. Spośród produktów strefy ciepłolubnej wzrośnie import bananów, owoców cytrusowych, orzechów i ich przetworów, a spadnie przywóz przetworów pomidorowych oraz brzoskwiń i ich przetworów. Zmniejszyć się może ujemne saldo handlu owocami, warzywami i ich przetworami.
W sezonie 2018/19 spadną ceny detaliczne większości owoców i warzyw. Decydujące będzie obniżenie cen produktów pochodzących z produkcji krajowej.
Mat.: IERGŻ-BIP Analizy
Przeczytaj również:
POLECO 2024 – biznesowe wydarzenie dla zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska
Wyniki testów inwentaryzacji RFID
Wyniki testów inwentaryzacji RFID na przykładzie producenta spożywczego
